Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2013

Οι πέτρες που ταξιδεύουν (Sailing Stones)

Πέτρες και βράχια που κινούνται μόνα τους και μάλιστα αφήνουν ίχνη σε επίπεδες, χωμάτινες επιφάνειες! Παρατραβηγμένο; Κι όμως στη βορειοδυτική πλευρά της Κοιλάδας του Θανάτου (Death Valley) στην Καλιφόρνια βρίσκεται η λίμνη Racetrack Playa πάνω στην οποία οι πέτρες ταξιδεύουν!


Πρόκειται για μια γραφική, ξηρή λίμνη η οποία είναι εξαιρετικά επίπεδη και σε περιόδους έντονων βροχοπτώσεων δημιουργείται στην επιφάνειά της ένα λεπτό, λείο στρώμα λάσπης το οποίο αποξηραίνεται, κάτω από τον ήλιο της ερήμου και τη θέση του παίρνει το χαρακτηριστικό εκείνο "μωσαϊκό" με τις σχισμές που φέρνει στο νου άνυδρα τοπία που υποφέρουν από ξηρασία. Πάνω σε αυτή λοιπόν την ξερή και επίπεδη επιφάνεια παρατηρούνται πέτρες ποικίλων μεγεθών (από μερικές εκατοντάδες γραμμάρια έως εκατοντάδες κιλά) οι οποίες φαίνεται να δημιουργούν ορατά ίχνη καθώς γλιστρούν πάνω της χωρίς ανθρώπινη ή ζωική παρέμβαση.


Αυτό το αρκετά παράξενο φαινόμενο έχει παρατηρηθεί και μελετηθεί εδώ και πολλές δεκαετίες όμως κανείς δεν έχει δει τις πέτρες εν κινήσει.
Πολλοί προσπάθησαν να δώσουν εξήγηση σε αυτό το φαινόμενο και οι θεωρίες ποικίλουν, από μαγνητικά πεδία και εξωγήινους μέχρι -τις πιο αληθοφανείς- στρώματα πάγου ή πολύ δυνατοί άνεμοι σε συνδυασμό με νερό. Όλα αυτά μέχρι το 2006 όταν ο Ralph Lorenz από το πανεπιστήμιο Johns Hopkins ήρθε στην περιοχή για να στήσει μετεωρολογικούς σταθμούς στο πλαίσιο ενός προγράμματος της NASA και έχοντας ακούσει για αυτή την περίεργη υπόθεση, αποφασίζει να την ερευνήσει παράλληλα. Ο Lorenz  έμαθε ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει στις αρκτικές παραλίες, όπου η πλευστότητα του πάγου κάνει τους ογκόλιθους να κινούνται. Γρήγορα ο Lorenz και η ομάδα του σχημάτισαν την άποψη ότι οι πέτρες μάλλον καλύπτονται από πάγο. Ο Lorenz κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα στρώμα πάγου σχηματίζεται γύρω από τις πέτρες και στη συνέχεια, λόγω της έλλειψης τριβής και της αλλαγής στα επίπεδα των υγρών οι πέτρες αρχίζουν να κινούνται ακόμη και με τους λιγότερο έντονους ανέμους. Ο Lorenz οδηγήθηκε σε αυτά τα συμπεράσματα μέσω ενός πειράματος που διεξήγαγε ο ίδιος στο σπίτι του και μάλιστα πάνω σε ένα τραπέζι. "Πήρα μια μικρή πέτρα και την τοποθέτησα σε ένα κομμάτι από Tupperware, έριξα περίπου μια ίντσα νερό και το έβαλα στην κατάψυξη" εξηγεί ο ίδιος. Το αποτέλεσμα ήταν μια πλάκα πάγου με μια πέτρα να προεξέχει την οποία, στη συνέχεια, αναποδογύρισε και τοποθέτησε σε ένα δίσκο που περιείχε νερό και άμμο. Ανακάλυψε ότι απλώς και μόνο φυσώντας τον πάγο είχε ως αποτέλεσμα η πέτρα να κινείται αφήνοντας μάλιστα ίχνη στην άμμο κατά μήκος του δίσκου.


 Κάποιοι πάντως φαίνεται πως επιμένουν σε πιο παράξενες θεωρίες και εξηγήσεις καθώς το Μάιο του 2013 στην εφημερίδα LA Times αναφέρθηκε ότι αρκετές από τις πέτρες εκλάπησαν από την επιφάνεια της λίμνης.

Πηγή: wikipedia.org, smithsonianmag.com, hub.jhu.edu

Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2013

Ο καρχαρίας Γκόμπλιν

Ο καρχαρίας Γκόμπλιν ή Mitsukurina Owstoni όπως είναι η επιστημονική του ονομασία (από τους Kakichi Mitsukuri και Alan Owston οι οποίοι βοήθησαν στην ανακάλυψή του) είναι ο μοναδικός υπάρχον της οικογένειας των Μιτσουκουρίνων και συναντάται στον Ειρηνικό και τον Ατλαντικό ωκεανό σε βάθη μεγαλύτερα των 250 μέτρων, πολύ μακριά από το φως του ήλιου.

Το χαρακτηριστικό που τον κάνει ξεχωριστό είναι το "τερατώδες" παρουσιαστικό του και πιο συγκεκριμένα το σχήμα του κεφαλιού του. Τα μακριά σαγόνια που προεξέχουν και το ραμφόμορφο ρύγχος του που μοιάζει με μυστρί δίνουν σε αυτό τον ιδιαίτερο καρχαρία τον τίτλο του "ασχημότερου εν ζωή καρχαρία". Επίσης χαρακτηριστικό είναι το ροζ χρώμα του που οφείλεται στα αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται κάτω από το ημιδιαφανές δέρμα του.

Οι καρχαρίες Γκόμπλιν τρέφονται με ψάρια βαθέων υδάτων, καβούρια, γαρίδες και άλλους οργανισμούς εντός του φυσικού περιβάλλοντός τους. Λόγω της έλλειψης φωτός στα βάθη των ωκεανών αλλά και του μικρού μεγέθους των ματιών του ο καρχαρίας Γκόμπλιν δεν μπορεί να βασιστεί στην όραση για να τραφεί. Είναι όμως καλά προετοιμασμένος καθώς ανιχνεύει τα θηράματά του με τα ηλεκτρο-ευαίσθητα όργανα που έχει στο ρύγχος του. Μόλις εντοπίσει το θήραμα προεκτείνει ξαφνικά τα σαγόνια του και χρησιμοποιεί έναν μυ που μοιάζει με γλώσσα ώστε να τραβήξει το θήραμα στα κοφτερά σαν βελόνες δόντια του. 
Καθώς κατοικεί σε πολύ μεγάλα βάθη συναντάται κυρίως στο ψάρεμα βυθού ενώ γνωρίζουμε ελάχιστα για τις αναπαραγωγικές συνήθειές του.



Πηγή: dsc.discovery.com, wikipedia